اروپا به دنبال بهانهای است که تبعات خروج از برجام و شکست آن را به گردن ایران بیاندازد.
قرار داد بینالمللی برجام نتیجه توافق حاصل شده میان مجموعهای از کشورها از جمله طرفهای اروپایی، چین، روسیه، آمریکا و ایران بود که ضمانت شورای امنیت را هم به دنبال خود داشت. پس از خروج غیر قانونی و بی دلیل آمریکا از برجام، اروپا تعهد کرد که خلأ حضور آمریکا در برجام را جبران و منافع ایران در قالب برجام را تأمین کند. موضوعی که باید در نظر داشته باشیم این است که نقش هر یک از طرفهای برجام در قبال دیگر طرفها چه بوده و اینکه تا کنون به چه میزان از تعهدات خود عمل کردهاند.
اروپا همواره در کنار سیاستهای اعمالی از سوی آمریکا بوده و هست و میخواست برجام شکست خورده پس از خروج آمریکا را حفظ کند و با ایران همکاریهای خود در قالب برجام را داشته باشد، اما نکته اینجا بود که اروپا توان کافی برای تقابل با سیاستهای آمریکا را که نداشت هیچ، حاضر به پرداخت هزینهای هم در برابر آن شد.
اروپا میخواست ضمن حفظ برجام به دلایل مختلفی که برای آنها وجود داشت که شاید مهمترین علت آن هم دلایل امنیتی بود، خط قرمزهای آمریکا را هم لحاظ کند و این شدنی نبود، چرا که به هر حال اروپا یا باید برای حفظ برجام و تداوم همکاری با ایران سیاستهای مستقل خودش را پیگیری و اجرایی میکرد یا آنکه تماماً همچون گذشته با آمریکا و سیاستهای اعمالی دولت آن همراهی میکرد. به اعتقاد من واکنش اروپاییها پس از اقدام اخیر شورای عالی امنیت ملی و صحبتهای رئیس جمهور در آن خصوص که مهلتی ۶۰ روزه به اروپایی دادند، نشان دهنده آن است که اروپا به دنبال بهانهای است که تبعات خروج از برجام و شکست آن را به گردن ایران بیاندازد.
اروپاییها ضمن آنکه به ظاهر در بیانیهای که صادر کردند بر پایبندی خود نسبت به برجام صحبت کردند، از ایران خواستند به تعهداتش پایبند باشد. این در حالی است که ما تمام آنچه را متعهد بودیم انجام دادیم و چهارده گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی هم بیانگر این مطلب است، اما طرف اروپایی است که تا کنون با تعلل و سستی فراوان به تعهدات خودش عمل نکرده است و امروز هم در واکنش به اقدام ایران مهلت دو ماهه ما را به نوعی رد میکند. اقدام ایران باعث این میشود که اروپا هر چه سریعتر از حالت سُستی و سرگردانی خارج شده و مسیر آینده خود را انتخاب کند.
اروپاییها در آیندهای نزدیک به بهانههای مختلف حقوق بشر، تروریسم و مسائل منطقهای وارد فاز تقابلی با ایران خواهد شد. به نظر میآید مواضع اروپا در آینده متفاوت با برههای که پشت سر گذاشتیم خواهد بود و به بهانههای اشاره شده تقاضای مذاکره با ایران را مطرح میکنند که البته در همه این شرایط بسته به اینکه موضع و واکنش ایران چه باشد، میتوان رفتار و سیاستهای اروپا را متفاوت دید.